Bugün Dünya’nın en küçük devletine gidiyoruz. Bildiğimiz kısa söylenişi ile Vatikan, resmî adıyla Vatikan Şehir Devleti. İtalya’nın Roma şehrinde bulunan, Hristiyanlık dininin Katolik mezhebinin yönetim merkezi olan bağımsız bir devlet. Yani İtalya’yı gezmeye geldiğinizde ikinci bir devleti daha gezebilirsiniz. Bir gezi iki devlet görme şansı. Dünyanın küçük devletlerinden alışveriş cenneti Andorra’yı İspanya gezimizde, Lichtenstein’i ise İsviçre gezimizde görmüştük.

Yani Vatikan sanıldığı gibi İtalya’nın bir şehri değil. Başlı başına bağımsız bir devlet. Aslında gezi sırasında Roma’nın nerede bitip Vatikan’ın nerede başladığını anlamak biraz zor. Birbirlerine karışmış gibi. Elinizde bir haritanız olması lazım. ve ve UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde, tamamının koruma altında olduğu tek ülkedir Vatikan.

Nasıl yani İtalya’nın toprakları içerisinde bir başka devlet mi var diye merak ettiyseniz işte konumu.

Sanki İtalya haritasına bakıyor gibisiniz değil mi? İtalya’nın Roma şehrinde bulunan (daire içerisinde gösterdik) Vatikan Dünya Katolik dininin merkezi kabul edilir. Vatikan 0.44 km2’lik alana sahip, tek komşusu İtalya. Nüfusu 1000 kişi. Yönetim şekli, Dini (Papalık), Mutlak Monarşi. Devlet başkanı olarak Papa’nın sözleri yasadır.  Yani Papa hem devlet başkanı hem de Katolik mezhebinin ruhani lideridir. Harita tr.depositphotos.com

Haydi şimdi bu küçük ülkeyi gezmeye başlayalım.

Aziz Petrus Meydanı (San Pietro Meydanı)

Vatikan’a geldiğinizde ilk görülecek yer Aziz Petrus Maydanı (San Pietro Meydanı)’dır. Her yıl binlerce Katolik Aziz Petrus Meydanına ibadet için gelir. Alan hemen Aziz Petrus Bazilikası önünde yer alır ve dünyanın en büyük meydanlarından biridir.

1656 yılında Papa Alexander VII, Aziz Petrus Bazilikası’na yakışır bir meydan yaptırmak için Gian Lorenzo Bernini’yi görevlendirmiş. Bernini çarpıcı sütunlar dizayn etmiş ve bu sütunları her iki tarafa gelecek şekilde yerleştirmiş. Bernini meydanı planlarken en dikkat ettiği özellik ise meydanın simetri yönü olmuş.

Meydanın orta kısmında 25.5 m yüksekliğinde bir Mısır dikilitaşı bulunmaktadır. Kaidesi ile birlikte yaklaşık 41 m’yi bulmaktadır.
Bu dikilitaş Mısır dönemi içerisinde bilinmeyen bir firavun tarafından yaptırılmış ve Roma’ya Mısır’dan getirilerek yerleştirilmiştir. Dikilitaşın üzerinde çapraz haç yer bulunuyor. Dikilitaşı bugünkü yerine oturmak için 900 erkek ve 140 at kullanıldığı söylenmektedir.

Dikilitaşın hemen sağ tarafında Domenico Fontana tarafından dizayn edilen süslü fıskıyeli havuz bulunmaktadır. Sol tarafta yer alan çeşme ise Bernini’nin eseridir.

Aziz Petrus Bazilikası (St. Peter Bazilikası)

Aziz Petrus Bazilikası Rönesans’ın en büyük binası olarak kabul edilir. İnşaatı 16. yüzyılın ortalarında başlamış, 120 yıl sonra bile bitmemiş. Binanın uzunluğu 220 m, yüksekliği 137 m. Bazilika 23.000 m² lik arazi üzerine kuruludur ve 60.000 kişilik kapasitesi vardır. Dünyanın ikinci en büyük Katolik Bazilikası’dır.

Aziz Petrus Bazilikası‘nı ziyaret etmek isterseniz giriş için uygun kıyafetiniz olması gerekiyor. Yaz döneminde havaların bir hayli sıcak olduğu Roma’da bazilikaya şortla, açık omuzlu kıyafetle ya da mini etekle girişlere izin verilmiyor. Turlarda sürekli olarak bu uyarı yapılıyor, internette böyle yazılıyor ancak sıradaki insanları görünce söylenenlere biraz da olsa şaşırmamak elde değil.

Aziz Petrus Bazilikası, İsa’nın 12 havarisinden Petrus’un gömülü olduğuna inanılan yerde, 1506 ile 1626 yılları arasında inşa edilmiş ve onun adı verilmiş. Mimarları arasında ise Donato Bramante, Antonio da Sangallo, Michelangelo, Vignola, Giacomo della Porta, Carlo Maderno, Gianlorenzo ve Bernini bulunuyor.

Bazilikaya girmek ücretsiz. Ancak kulesine çıkıp eşsiz manzarayı görmek isterseniz ücret ödemeniz gerekiyor. Bunun için iki seçeneğiniz var. Kuleye çıkmak için toplam 551 basamak var. Ben merdivenlerden çıkarım derseniz 5€. Ooo hem merdiven çıkayım hem para ödeyim, o zaman ikinci seçenek olan asansörle çıkayım diyebilirsiniz. Bu sefer de 7€ karşılığında asansöre biniyorsunuz ve sadece 231 basamaklık bölümü çıkıyorsunuz, geri kalan 320 basamağı yine çıkacaksınız. Ya da bizim yaptığımız gibi bazilikanın içini dolaşacaksınız. Tercih sizin. Haydi biz iç kısmı gezelim.

Bazilikanın en önemli eseri Michelangelo’nun La Pieta’sı. (Pieta, Hıristiyan sanatında, özellikle heykelde, Meryem Ana’nın ölmüş oğlu İsa’yı kucağında tutması demek). Bu eserde çarmıha gerilen İsa’nın cansız bedeninin Meryem’in kollarında yattığı gösterilmiş. Bu heykeli Michelangelo 25 yaşında yapmış. Bu eser iki yönden çok önemli. Birincisi, Dünyanın en ünlü piata heykeli, ikincisi; Michelangelo’nun imzasının yer aldığı tek heykel olması.

Diğer bir şahaser eserin yanına gidelim. İtalyan sanatçı Gian Lorenzo Bernini’nin yaptığı baldacchino“. Kubbenin hemen altında, Aziz Petrus’un mezarının tam üstüne inşa edildiği söylenen Aziz Petrus Baldachini dört kolon ve bir tavandan oluşuyor. Her bir kolon 20 m yüksekliğinde. Yapıyı yapmak için kullanılan bronzun kaynağının antik Roma Pantheon’un çatısından alındığı şeklinde.

Görmemiz gereken bir başka eser ise Aziz Petrus’un bronzdan yapılan heykelidir. Hz. İsa’nın cennetin anahtarının Aziz Petrus’a verdiği söyleniyor. Bu anahtar bir papadan diğer papaya geçmekteymiş. Bu heykelde de Aziz Petrus elinde cennetin anahtarını tutmaktadır. Heykelin ayağı ziyaretçilerin dokunması ve öpmesi sonucu aşınmış. Bu nedenle heykelin önü bariyerle kapatılarak ziyaretçilerin erişimi engellenmiş. 

Bazilikayı dolaşarak çıkıyoruz.

Bazilika’dan çıktık ve Aziz Petrus Meydanına geri döndük. Burada ki bir başka etkileyici kısım, dört sıradan oluşan ve bir kareyi çevreleyen 284 sütun. Sütunların üstünde 1670 yılında Bernini’nin öğrencileri tarafından yapılan 140 azizin heykeli bulunuyor.

Alanda Hz. İsa’nın cennetin anahtarını vermesini anlatan ve elinde anahtarı tutan Saint Pietro’nun heykeli bulunmakta.

Bu kadar büyük bir meydanın nasıl korunduğunu merak ettiyseniz, hemen söyleyelim. Vatikan’ın merkezi olarak da kabul edilen Aziz Petrus Meydanı’nın koruması İtalyan polisleri tarafından sağlanıyor.

Vatikan Devleti’nde Papa’yı ve ülkeyi korumaya yetkili birim ise İsviçreli Muhafızlar Kıtası’nın sorumluluğunda.

Vatikan’da papayı, İsviçre vatandaşı olan 100 kişilik küçük bir ordu korur. Tarih boyunca bu ordunun askerleri hep İsviçrelilerden seçilmiştir. Bu muhafızların Katolik, 19-30 yaş arası İsviçre vatandaşı, en az 1.75m boyunda ve en az lise mezunu olması gerekiyor. Askerlerin kıyafetleri Michelangelo tarafından tasarlanmış o günden bu yana da değişmemiş.

İtalya’nın başkenti Roma sınırlarında yer alan ve surlarla Roma’dan ayrılan Vatikan dünyanın en zengin müzeleri ve tarihi yapılarına da ev sahipliği yapıyor. Her yıl milyonlarca kişinin ziyaret ettiği Vatikan, İtalya-Roma gezilerinin ilk sırasında yer alıyor.

Vatikan ile ilgili ilginç bulabileceğiniz bilgiler

1.Nüfusun %95’i erkektir.

2.Sistine Şapeli’nde fotoğraf çekmek makam sahibi olsanız bile yasak.

3.Paskalya’dan önceki cuma Papa’yı sunağın önünde, uzanmış bir şekilde görebilirsiniz.

4.Vatikan, dünyada doğum oranı ‘0’ olan tek devlettir. Çünkü devletin sınırları içerisinde hiçbir doğum hastanesi bulunmuyor. Vatikan’da bebekler Roma hastanelerinde doğuyor.

5.Vatikan’ın İtalyan Büyükelçiliği İtalya’da bulunuyor.

6.Benzin istasyonu sadece bir tane. Bu benzin istasyonunun fiyatları oldukça düşük ve pek çok İtalyan bu istasyondan benzin almanın hayalinde. Ama maalesef bu mümkün değil, çünkü buradan yalnızca yerel plakaları olan araçların yakıt alma hakkı var.

7.Dünyadaki en popüler yerel posta hizmetleri buradadır. Çok hızlı çalıştığından bazı İtalyanlar mektuplarını buradan gönderiyor.

8.Vatikan’da mağazalarda vergi yoktur.

9. Vatikan Demiryolu, dünyadaki en kısa demiryoludur. Bu demiryolunun uzunluğu, yaklaşık 1 km, Vatikan bölgesi içinden geçen kısmı ise yaklaşık 300 m. Önce Papa’nın Roma’ya yaptığı geziler için özel olarak yapılmış, son zamanlarda turistlere de açılmıştır.

10. Vatikan Kütüphanesi’nde 1 milyondan fazla kitap var.

Aziz Petrus Bazilikası ziyaret saatleri: 1 Ekim-31 Mart 07.00-18.30 ve 1 Nisan-30 Eylül 07.00-19.00. Bazilikaya girmek ücretsiz alınmıyor. Kubbeye çıkış: Her gün 08.00-17.00 (Giriş ücretli). Hazine: 19.00-18.15 (Ekim-Mart 17.15, giriş ücretli)