Şanlıurfa il merkezine 63 km uzaklıkta bulunan Birecik, Şanlıurfa ile Gaziantep’i birbirine bağlayan D400 karayolu üzerindedir. Bu nedenle Birecik’e kara yolu ile ulaşım kolaydır. 

Birecik eski dönemlerde ticaret yolu üzerinde olması ile ticaretin geliştiği bir yer. Fırat nehri, Birecik’in bulunduğu noktadan itibaren aşağıya doğru ufak çapta nehir nakliyatına elverişlidir. Bu sebeple, Birecik eskiden beri kara ve nehir ulaşımı arasında bir aktarma yeri olarak önem kazanmıştır.  Daha sonraki devirlerde İstanbul-Bağdat demir yolunun Birecik’ten değil de Karkamış’a yapılması ile birlikte ticaret gerilemiş ve kervan ticaretinin eski önemini kaybetmesiyle gerilemeye başlamış.

Halfeti’ye giderken kelaynak kuşlarının yaşadığı Birecik ilçesine uğradık. Aslında biz Birecik’e yıllar yıllar önce gelmiştik. Tekrar görmek istedik. Yani bizim yıllar sonra ikinci gelişimiz. Aslında merakımız kelaynak kuşlarının yaşadığı yeri tekrar görmek. Bakalım neler değişmiş.

Birecik’e nasıl gidilir derseniz; öncelikle Şanlıurfa’ya gelmeniz gerek. Şanlıurfa-Birecik arası 59 km. Yani 1 saat daha yolunuz var. Biz Gaziantep’te konaklıyoruz. Aslında Halfeti diye rota oluşturduk ama yolda Birecik’e uğramaya karar verdik. Eee ne demişler yol size neler neler öğretir ve ne kararlar değiştirir. Gaziantep-Birecik arası 63 km. Ama navigasyonda yol çalışmaları görünüyor. Yani nereden baksanız bizimde 1 saatlik bir yolumuz var. Yaklaşık 55 dakika sonra karşımızda Birecik Kalesi göründü.

Videolarımız You Tube Kanalımızda. Kanalımıza abone olmayı unutmayın. Bizi Instagram hesabımızdan takip edebilirsiniz.

Birecik Kalesi

Kaleye çıkmadık ama hemen bilgileri paylaşalım. Kale  beyaz kalker bir tepe üzerine inşa edilmiş ve bundan dolayı adı Beyaz Kale olarak da anılmaktadır. Asurlar zamanında yapılmış olduğu sanılmaktadır. İlçe merkezini çevreleyen surlar zamanla doğal afetlerden büyük zarar görmüş ve günümüze ancak bazı burç kalıntıları ile iki kapısı (Urfa Kapı ve Meçan Kapı) ulaşmıştır.

Kelaynak kuşlarının yaşadığı yer

Kelaynak kuşlarını duymayanımız yoktur. Soyu tükenme ile tehdit altında olan bu kuşun Dünyada son iki popülasyonu kalmıştır. Popülasyonlardan birisi Fas’ta diğeri ise ülkemizde sadece Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde yaşamlarını sürdürür. Çok küçük bir grup da Suriye’de bulunmaktadır. Hedefimiz olan Kelaynak kuşlarının yaşadığı yere geldik.

Kelaynak Tanıtım Merkezine girerken kuşların yaşadığı yerde hiç kuş göremeyince bir an neler oluyor dedik ve başımızı havaya çevirince kuşların gökyüzünde toplu şekilde süzülmelerini izledik.

Kuşların süzülerek uçuşlarını keyifle izlerken sizler için videoya çektik. Haydi siz videoyu izlerken bizde kelaynaklar ile ilgili bilgileri almak üzere kelaynakların yaşadığı yere doğru gidelim.

Kelaynak üretim çiftliği kelaynakların üretim ve korunmasında büyük bir adım.

Burada hayatını adamış, nesli tükenme tehlikesi altında kalan kelaynak kuşlarının korunması ve tanıtımı için çaba sarf eden Mustafa Çulcuoğlu “nam-ı diğer “Kelaynakçı Mustafa” kelaynaklar hakkında bilgi veriyor. Kelaynakları anlatırken yüzündeki sevgi ve mutluluğu unutamıyoruz.

Videolarımız You Tube Kanalımızda. Kanalımıza abone olmayı unutmayın. Bizi Instagram hesabımızdan takip edebilirsiniz.

Üretim çiftliğinin hemen yanında güzel bir tanıtım merkezi var.

Daha çok çocuklara yönelik olan tanıtım merkezine özellikle çocuklu ailelerin gelmesini tavsiye ederiz.

Hadi merak edenler için kelaynaklardan bahsedelim. Neden kelaynak denmiş?, Nuh Tufanı ile kelaynakların ilgisi? Ve üzücü soru neden yok oluyorlar?…….   

Kelaynak ismi nereden gelir? Bu kuşlara neden kelaynak denmiştir? Çünkü bu kuşların kafasında tüy yoktur. Tüysüz kırmızı bir yüz ve kafa ile uzun kıvrık kırmızı bir gagaya sahiptir. İlk  yumurtadan çıktıklarında yavrunun kafası ve boğazı tüylüdür. Yaşları ilerledikçe bu tüyler yok olur. Siyah tüyleri güneş ışığının farklı açılarında parlak yeşil, kavuniçi ve mor rengini alır.

Nuh Tufanı ile kelaynakların ilgisi: Tarihte, Kelaynak izlerine Nuh Tufanı’nda rastlanır. Kelaynak kuşu, Nuh Peygamberin Tufan’da bereket sembolü olarak gemisine aldığı hayvanlar arasındadır. Nuh tufanından sonra Nuh Peygamber Ağrı (Ararat) dağına geldiği zaman barış için bir güvercin yeni çağ için bir kırlangıç, bereket için de bir kelaynak serbest bıraktırmıştır. Bu yüzden Kelaynak, yöre halk tarafından bereket sembolü olarak görülür.

Neden soyları tükeniyor? Kelaynakların yok olmasının birçok sebebi vardır. Bunların başında avcılık ve beslenme sahalarının azalması gelmektedir. 1950 yılında çekirge salgınına karşı yapılan DDT ilaçlaması Birecik’teki kelaynakların hızla yok olmasına yol açmıştır. Kurtulanlar ise ilacın etkisinden birkaç sene yumurta vermemiştir.

Merkezde kelaynakların yanı sıra bölgede yaşayan diğer türler hakkında verilen bilgiler ve görseller de bulunmakta.   

Kelaynaklar hakkında bilgiler için Mustafa Çulcuoğlu’na teşekkür ediyoruz. Kelaynak Tanıtım Merkezinin hemen karşısında bulunan “Turizm Bilgi Edinme ve Hediyelik Eşya Merkezi”ne uğramayı ihmal etmeyin. Oturup çay içerken hem sohbete devam eder, hem de kelaynaklarla ilgili değişik hediyeliklerin bulunduğu standı görebilirsiniz.

Arkadaşlarımız ve kendimiz için hediyelerimizi alıyor ve Halfeti’ye gidiyoruz.

Buradan ayrılırken kendimizi çok mutlu hissettik. Yıllar içerisinde kelaynakların korunması, sayılarının arttırılması için verilen çabalar bizi çok mutlu etti.

Videolarımız You Tube Kanalımızda. Kanalımıza abone olmayı unutmayın. Bizi Instagram hesabımızdan takip edebilirsiniz.